Dấu hiệu để nhận biết một website bị nhiễm mã độc là gì? Nếu phát hiện trang web của bạn bị malware tấn công, cần phải xử lý như thế nào? Hãy cùng Quata Tech tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây để có các giải pháp hữu ích để biết làm gì khi website bị nhiễm mã độc nhé!
1. Biểu hiện của website bị nhiễm mã độc
Khi website của bạn bị mã độc tấn công, sẽ có một số dấu hiệu rõ rệt để bạn nhận biết. Nếu không xử lý kịp thời, những dấu hiệu này có thể làm giảm uy tín cũng như ảnh hưởng lớn đến hiệu suất hoạt động của website. Dưới đây là một số biểu hiện thường thấy khi website bị nhiễm mã độc. 
Website bị nhiễm mã độc
1.1. Lượng truy cập giảm đột ngột
Nếu trang website bị nhiễm mã độc, các công cụ tìm kiếm như Google hay bất kỳ môn công cụ tìm kiếm nào khác đều sẽ đưa ra cảnh báo cho người dùng khi họ cố gắng truy cập vào trang của bạn. Điều này khiến người dùng trở nên dè dặt và ngần ngại truy cập, gây ra tình trạng lượng truy cập giảm mạnh.
Trong trường hợp nghiêm trọng, website của bạn còn có thể bị loại khỏi danh sách kết quả tìm kiếm, dẫn đến mất lượng traffic đáng kể. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây mất traffic này, bạn có thể tham khảo bài viết về Ransomware để biết thêm về cách các loại mã độc này làm ảnh hưởng đến lưu lượng truy cập của website.
1.2. Số lượng trang Index giảm sút
Bạn có thể phát hiện số lượng trang index giảm mạnh bằng cách sử dụng cấu trúc tìm kiếm site:www.tenmiencuaban.com trên Google. Nếu số lượng trang được index chỉ còn lại khoảng 1/3 hoặc ít hơn so với tổng số links ban đầu, tới 70% là website của bạn đã bị mã độc tấn công. Để phòng ngừa sự cố này, bạn có thể tham khảo thêm về các lỗi bảo mật website để có biện pháp bảo vệ sớm hơn.
1.3. Xuất hiện các liên kết lạ trên Website
Mã độc có thể chèn các đoạn mã HTML độc hại vào website của bạn, nhằm mục đích tăng truy cập cho những trang web khác hoặc chứa các liên kết đến những trang không phù hợp, chẳng hạn như trang có nội dung đồi trụy hoặc quảng cáo không lành mạnh. Để nhận diện được nguy cơ này, bạn có thể tìm hiểu thêm về hình thức tấn công DDos, vì chúng có thể làm suy yếu hệ thống của bạn từ bên trong.
Các liên kết lạ xuất hiện trên website
1.4. Nội dung spam xuất hiện trên website
Nếu website của bạn đột nhiên bị ngập tràn bởi các nội dung quảng cáo không liên quan, tin tức trái phép hoặc tin rác, đây là một biểu hiện phổ biến khi website bị nhiễm mã độc malware hay phần mềm Ransomware. Mã độc có thể tạo ra các nội dung spam không mong muốn, làm mất đi sự tin cậy của người dùng và ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng.
1.5. Cảnh báo từ Google Webmaster Tools
Google Webmaster Tools (hiện nay đã đổi tên thành Google Search Console) là công cụ giúp bạn theo dõi và quản lý tình trạng website của mình. Khi website của bạn bị mã độc xâm nhập, công cụ này sẽ gửi cảnh báo khi đó chắc chắn rằng website của bạn đã không còn an toàn và bạn cần có biện pháp xử lý nó. Tuy nhiên, tại Việt Nam, công cụ này chưa được sử dụng phổ biến, điều này khiến nhiều website có nguy cơ nhiễm mã độc hay bị tấn công DDos mà không nhận được cảnh báo kịp thời.
2. Giải pháp khắc phục tạm thời cho website bị nhiễm mã độc
Nếu website của bạn bị tấn công, điều quan trọng nhất là giữ bình tĩnh và thực hiện ngay các biện pháp khắc phục thích hợp. Dưới đây là các bước cần bạn cần làm ngay lập tức để đưa website của bạn trở lại trạng thái an toàn.
2.1. Kiểm tra bảo mật trên máy tính cá nhân
Trước khi bắt đầu khôi phục trang web, bạn cần đảm bảo máy tính cá nhân không phải là nguồn gốc của cuộc tấn công. Máy tính bị nhiễm mã độc cũng có thể là điểm khởi đầu lây nhiễm cho cả hệ thống website. Do đó, hãy kiểm tra máy tính của bạn kỹ lưỡng để phát hiện và loại bỏ virus hoặc phần mềm độc hại trước khi tiến hành các bước tiếp theo.
2.2. Thay đổi mật khẩu truy cập website
Để ngăn chặn kẻ tấn công tiếp tục truy cập vào trang web, hãy thay đổi tất cả các mật khẩu liên quan đến website của bạn. Bao gồm:
- Mật khẩu SFTP
- Mật khẩu SSH
- Mật khẩu cơ sở dữ liệu
- Mật khẩu của tất cả người dùng website. Ngoài ra, kiểm tra xem có bất kỳ tài khoản người dùng mới hoặc đáng ngờ nào được tạo ra không, nếu có hãy xóa chúng.
Lưu ý: Bạn nên truy cập web bằng các giao thức bảo mật như SFTP và thay đổi mật khẩu trên các dịch vụ khác nếu bạn sử dụng chung mật khẩu. Để tránh việc bị tấn công trong tương lai, không sử dụng các tên người dùng dễ đoán như “Admin” hoặc “test”.
2.3. Xác định mức độ thiệt hại
Đây là bước quan trọng để đánh giá tình hình website của bạn và lập kế hoạch khắc phục. Bạn cần xác định những vấn đề như sau:
- Các tệp nào đã bị ảnh hưởng?
- Kẻ tấn công truy cập được vào các phần quan trọng của website hay không?
- Có bao nhiêu trang web hoặc tệp trong không gian web bị ảnh hưởng?
- Dữ liệu nhạy cảm nào đã bị ảnh hưởng hay chưa? Cần thông báo cho ai về sự cố này?
Sử dụng Google Webmaster Tools hoặc các công cụ bảo mật khác để giúp bạn đánh giá chính xác tình trạng và mức độ thiệt hại của website.
Phát hiện vấn đề và yêu cầu xem xét lại
2.4. Khôi phục dữ liệu từ bản sao lưu và kiểm tra phần mềm độc hại
Tiến hành khôi phục các tệp bị nhiễm bằng các bản sao lưu sạch. Nếu không chắc chắn tệp nào bị nhiễm, hãy khôi phục toàn bộ hệ thống từ bản sao lưu.
Lưu ý: các bản sao lưu trên không gian web cũng có thể bị nhiễm mã độc, nên bạn cần sao lưu trên một thiết bị riêng hoặc lưu trữ đám mây để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
2.5. Cập nhật toàn bộ phần mềm, plugin và giao diện
Khi quá trình khôi phục hoàn tất, hãy cập nhật tất cả phần mềm, plugin, và giao diện để loại bỏ các lỗ hổng bảo mật.
Những lỗ hổng này thường là nguyên nhân chính mà kẻ tấn công lợi dụng để xâm nhập vào website của bạn. Kiểm tra kỹ từng plugin hoặc tiện ích mở rộng và chỉ giữ lại những gì thực sự cần thiết. Mỗi plugin đều có thể ảnh hưởng đến bảo mật của website, nên hãy cân nhắc kỹ trước khi cài đặt thêm bất kỳ plugin nào.
2.6. Gỡ bỏ trang web khỏi danh sách đen
Các công cụ tìm kiếm như Google, Bing, Yahoo và phần mềm diệt virus đều duy trì danh sách đen cho các website bị nhiễm mã độc. Nếu website của bạn nằm trong danh sách đen của Google, website sẽ bị xóa khỏi chỉ mục tìm kiếm hoặc bị giảm thứ hạng nghiêm trọng.
Sau khi đảm bảo website của bạn đã sạch mã độc, hãy gửi yêu cầu đánh giá lại với Google để họ gỡ website khỏi danh sách đen. Bạn có thể thực hiện yêu cầu này thông qua Google Webmaster Tools với công cụ “Request Review” để quá trình index lại diễn ra nhanh chóng.
3. Phương án bảo mật lâu dài
Hiện nay, không chỉ website cá nhân hay những doanh nghiệp lớn như ngân hàng cũng có thể là nạn nhân của hình thức tấn công này. Chính vì vậy, để ngăn ngừa tình trạng website bị mã độc xâm nhập, cách hiệu quả nhất là thực hiện các biện pháp bảo mật lâu dài. Hãy thường xuyên kiểm tra, cập nhật các bản vá bảo mật cho mã nguồn mở và các phần mềm bạn đang sử dụng, vì các lỗ hổng bảo mật thường bị khai thác nếu không được khắc phục kịp thời.
Trong trường hợp sự cố quá nghiêm trọng và vượt quá khả năng xử lý, đừng ngần ngại liên hệ với các đơn vị chúng tôi để được cung cấp dịch vụ xử lý mã độc website. Tại đây, những chuyên gia sẽ khắc phục lỗ hổng một cách nhanh chóng, giúp website của bạn nhanh chóng khôi phục hoạt động và đảm bảo an toàn. Luôn ghi nhớ rằng bảo vệ website từ sớm sẽ tiết kiệm chi phí và giảm thiểu rủi ro cho bạn về lâu dài.
Khắc phục lỗ hổng bảo mật
Triển khai giải pháp bảo vệ an ninh mạng của Quata Tech
Quata Tech cung cấp các giải pháp quản trị an ninh mạng toàn diện, đáp ứng nhu cầu bảo mật ngày càng cao của các doanh nghiệp trong việc bảo vệ website và mạng nội bộ. Giải pháp này được phát triển với mục tiêu giúp doanh nghiệp chủ động và biết làm gì khi phát hiện website bị nhiễm mã độc đồng thời ứng phó với mọi mối nguy cơ về an ninh mạng.
Quata Tech đóng vai trò như một “người giám sát” đảm bảo an toàn 24/7 cho hệ thống mạng của doanh nghiệp. Ngoài việc phát hiện các mối đe dọa, Quata Tech còn đưa ra các giải pháp thiết thực giúp doanh nghiệp khắc phục và nâng cao khả năng ứng phó với các nguy cơ trong tương lai.
Bằng cách sử dụng giải pháp quản trị an ninh mạng của Quata Tech, doanh nghiệp có thể yên tâm phát triển mà không cần lo lắng về các mối đe dọa mạng, đảm bảo rằng website và hệ thống mạng nội bộ luôn được bảo vệ an toàn tuyệt đối.
Trong bài viết này chúng tôi đã cung cấp cho bạn những kiến thức về biểu hiện của một website bị nhiễm mã độc và nên làm gì khi website bị nhiễm mã độc. Hy vọng rằng những thông tin này bổ ích với bạn. Đừng quên tiếp tục xem thêm những bài viết khác tại Quata Agency để hiểu rõ hơn về vấn đề bảo mật nhé!
